Ik was in 1970 19 toen ik de toren van de Grote Kerk voor het eerst zonder steigers en bouwlift zag. Ongeveer, of zelfs ruim twee decennia was de hele rest van Grote Kerk gedeeltelijk aan het oog onttrokken door steigers en houten noodbouwsels. Edine Wijnands schrijft vandaag in Dagblad De Stem over de volgende noodzakelijke restauratie, onder de kop De Grote Kerk verpulvert, weer steigers rond Bredase kerk voor restauratie. Dat staat hier, met een fotoalbum van René Schotanus: https://www.bndestem.nl/…/de-grote-kerk-verpulvert-weer-ste… Korte link: https://goo.gl/yPCKbJ Goed, er wordt dus nu weer aan een restauratie begonnen, na die van van eind vorige eeuw, toen de kerk vanaf 1998 weer besteigerd moest worden. Ik heb niet precies in beeld hoe het qua tijd met voorgaande restauraties zat, maar het moeten er tientallen geweest zijn, de een ingrijpender dan de ander. Een langjarige in de jaren dertig bijvoorbeeld, en een hele grote, aan de dateringen van bijgaande foto's te zien, vanaf 1909. Ga je op de keywoorden 'grote kerk restauratie' in het Stadsarchief zoeken, dan krijg je ruim 400 foto's. Daaronder ruim 160 glasnegatieven, zoals altijd verbluffend groot en verbluffend scherp. Zoom je in op die foto's, dan ga je jezelf bijna afvragen waarom er nu alweer ingegrepen wordt. Want als je ziet in welke toestand de kerk de eerste dertig jaar van de 20e eeuw verkeerde, dan kun je alleen maar concluderen dat het een waar godswonder is dat ie toen niet gewoon in elkaar gedonderd is. Er zit een foto bij, van december 1950, van een groep restaurateurs, ter gelegenheid van het jubileum van Carolus Soethoudt, die tot dan vijfentwintig jaar lang zes dagen per week steen heeft zitten beeldhouwen voor zijn werk. Saillant detail: dat wil dus zeggen dat een hoop van zijn werk, aangetast door de tand des tijds, de komende tijd vervangen zal worden. Ideetje voor Willem van der Vis: verkoop al die gehavende pinakels en andere stukken steen aan Bredanaars zoals ik, die er wel iets van willen hebben. Staatsbosbeheer heeft afgelopen zondag ook goed geboerd met schijven en takken van de 250 jaar oude helaas gesneuvelde scheidingsbeuk uit het Mastbos.